«شهرسالم» فرایندی به سوی تکامل
تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۳۷۵۱۵۳
ایده « شهرسالم » جنبشی است که ابتدا اهداف زیستمحیطی را مدنظر داشت اما بهمرور اهدافی فراتر از مسایل بهداشتی شهرها را دنبالکرد؛ در این جنبش، شهر موجودی زنده است که رشد میکند و متحول میشود، لذا «شهرسالم» نتیجه و محصول نیست، بلکه نوعی جهتگیری و فرایند است و حرکت تکاملی دارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، توسعه فیزیکی شهرها از پایان دوران جابهجایی بشر و آغاز سکونت و کشاورزی آن آغاز شد؛ در حقیقت انسان با ساکن شدن در منطقه و مکانی امن منجر به ایجاد فضایی گسترده شد، چراکه با تولید مثل و بهدنبال آن افزایش جمعیت، این مکان دیگر برای ادامه زندگی کافی نبود و بشر برای حفظ بقا و داشتن امکانات کافی برای سکونت، کشاورزی و تأمین نیازهای روزانه خود به فضایی بیشتر نیاز داشت از این رو خانهها، زمینها و پس از آن به تدریج به تعداد شهرها اضافه شد و طی زمان گسترش یافت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
افزایش جمعیت در شهرها پس از انقلاب صنعتی صورت منفی خود را نمایان کرد و در واقع میتوان گفت که عرصه شهرها قبل از این دوران، در فضایی محدود ایجاد و این روند بعد از مدتها منجر به فرسایش بیش از حد نواحی مرکزی شهری از لحاظ کالبدی شده است و توسعه فیزیکی خود را در قالب فعالیتهای انسانی یا کاربری زمینها در شهرها نمایان میکند.
انجام هرگونه عملیات یا اصلاح و تغییر در زمین توسط انسان برای ایجاد محیطی قابل زیست و راحت است، از این رو توسعه فیزیکی شهر، فرایندی پویا و مداوم است که طی آن محدودههای فیزیکی شهر و فضاهای کالبدی آن به لحاظ کمی و کیفی افزایش یافته و اگر این روند سریع و بیبرنامه باشد، سامانههای شهری را با مشکلات زیادی مواجه خواهد کرد.
شهرها اغلب در تضاد با معیارهای زیست محیطی حرکت کردهاند و در ایجاد و گسترش اجتماعات حاشیهنشین، بیثباتی اجتماعی و مشکلات بهداشتی نقش اساسی دارند و از همه مهمتر اینکه این فرایند با کابوس گرمایش زمین نیز پیوند خورده است؛ این افزایش روزافزون جمعیت شهرنشین و در پی آن رشد کالبدی و فضایی شهرها در کشور، توجه به چگونگی کنترل گسترش شهرها و گام برداشتن در راستای توسعه پایدار بهمنظور ایجاد شهر سالم را ضروری ساخته است.
توسعه نامتجانس شهرها و تخریب اکوسیستمهای طبیعیعلی شمسالدینی، دانشیار معماری و شهرسازی با اشاره به افزایش روز افزون جمعیت و گسترش شهرنشینی اظهار میکند: بهدنبال توسعه شهرها پیامدهای زیستمحیطی و اجتماعی بروز میکند که در پی آن واکنشهای گسترده طرفداران زندگی سالم بهدور از آلودگی و سلامت جامعه انسانی و محیط را داشته است.
وی با بیان اینکه یک شهر سالم باید بتواند بین تمام نیازهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی خود تعادل برقرار کند، میافزاید: توسعه بیرویه شهرها در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، مشکلات فراوانی را بهوجود آورده است که یکی از این آنها، ساختوسازهای بیرویه و بدون در نظر گرفتن استانداردها و بیتوجهی به محیطزیست شهری است.
این دانشیار معماری و شهرسازی تصریح میکند: یک شهر موفق باید بتواند دغدغههای شهروندان را در فراروی هر برنامهریزی در نظر گیرد و از امکانات طبیعی، محیطی و استعداد ساکنان خود، آگاه بوده و بر اساس آنها به استقبال یک آینده مطمئن برود.
وی ادامه میدهد: شهر مجموعه تجسم و تبلور فضایی ایفای نقشهای اساسی انسان در محیط جغرافیایی است که به تناسب امکانات، استعدادها، بضاعت فرهنگی و ذوق و سلیقههای فردی شکل گرفته و توسعه میپذیرد.
شمسالدینی میگوید: شکلگیری و تغییرات ظاهری بافت شهری و رشد و توسعه آن در تبعیت از مجموعه عوامل مکانیزمهای تصمیمگیری، سیاست شهری، رفاه اجتماعی و بهبود زندگی انسان صورت خواهد گرفت و شکلگیری جدید در راستای عوامل فوق تحقق خواهد یافت.
وی توسعه فیزیکی ناموزون شهرها را بیشتر به سیاستهای اداری روستا و شهر وابسته میداند و میگوید: روند بورسبازی، معاملات اقماری زمین نیز از عوامل اصلی در توسعه فیزیکی ناموزون شهرها محسوب میشود.
این استاد دانشگاه معتقد است، تحلیل و ارزیابی تناسب زمین برای توسعه کالبدی شهرها یکی از نگرانیهای اصلی جغرافیدانان و برنامهریزان شهری است و در شرایطی که در اغلب شهرها توسعه کالبدی روندی سریع و فزاینده دارد، شناخت و مکانیابی اراضی مناسب برای توسعه کالبدی شهرها بسیار ضروری است.
وی با اشاره به اینکه مناطق طبیعی و روستایی در حاشیه شهرها بهعنوان ماده خام توسعه شهری مورد استفاده قرار میگیرند، خاطرنشان میکند: جایی که توسعه کاربریها منجر به تحلیل زمینهای مرغوب و از بینرفتن اکوسیستمهای حساس میشود و محیط طبیعی و مصنوعی را دچار بحران میکند.
شمسالدینی ادامه میدهد: برای کنترل و هدایت چنین توسعههایی مشخص کردن جهتهای مطلوب توسعه، مکانهای صحیح زمین و اعمال سیاستهای حفاظت طبیعی در راستای اهداف اجتماعی و اقتصادی، نیاز به برنامهریزی توسعه زمینهای شهری دارد.
وی با اشاره به توسعه نامتجانس شهرها تاکید میکند: در این حالت با تراکم بیش از اندازه جمعیت، تمرکز فعالیتها و فراوانی ساختوسازها، رشد و گسترش فیزیکی بیرویه کانونهای شهری و تخریب اکوسیستمهای طبیعی مواجه هستیم.
شهر سالم نوعی نتیجه و محصول نیست!پریا کیانی، کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری با اشاره به الگوی توسعه فیزیکی شهر، اظهار میکند: این توسعه بهدلیل تأثیر بالایی که در شکلدهی نظام استقرار خدمات و استخوانبندی شهر ایفا میکند، میتواند مبنای مناسبی برای ایجاد و توسعه مطلوب بهشمار آید؛ در واقع با ارائه چارچوب مناسب طراحی فیزیکی شهر میتوان از آثار توسعه نامناسب شهری کم کرد.
وی میافزاید: افزایش کمی و کیفی کاربریها و فضاهای کالبدی یک شهر در ابعاد افقی و عمودی که در طول زمان انجام میگیرد را میتوان توسعه فیزیکی تلقی کرد.
این کارشناس با بیان اینکه توسعه فیزیکی یا کالبدی یک شهر نمیتواند بد یا خوب و بی نقص باشد، تصریح میکند: نمیتوان مانع توسعه شهرها شد، چراکه شهر نیز همچون موجودات زنده، بهوجود میآید، رشد میکند و بزرگ میشود، عوامل مهمی نظیر رشد جمعیت و مهاجرت به شهر، این توسعه فیزیکی را سریع میکند.
کیانی با اشاره به اینکه نرخ رشد جمعیت شهری چهار برابر جمعیت روستایی است، خاطر نشان میکند: کشور ایران نیز این روند شتابان شهرنشینی و توسعه شهرها را از جهت توسعه فیزیکی و جمعیتی طی چند دهه اخیر داشته است.
وی با بیان اینکه ایده یا جنبش «شهر سالم» از کشور کانادا آغاز شد، میگوید: این جنبش در آغاز اهداف زیستمحیطی و بهبود وضعیت بهداشتی شهرها و سکونتگاههای انسانی را مدنظر داشت، اما بهمرور اهدافی فراتر از مسائل بهداشتی شهرها را دنبالکرد.
این کارشناس معتقد است، در ایده شهر سالم، شهر موجودی زنده است که رشد میکند و متحول میشود، لذا شهر سالم نوعی نتیجه و محصول نیست، بلکه نوعی جهتگیری و فرایند است و حرکت تکاملی دارد؛ در این ایده بر این نکته تأکید میشود که انسان و شهر زیر مجموعههایی از طبیعت هستند که نمیتوان آنها را از هم منفصل کرد.
کیانی میگوید: یک شهر سالم و شهرنشینی متعادل بدون همکاری، هماهنگی و تعامل همه عناصر اعم از مردم (شهروندان)، دولت و نظام برنامهریزی کشور، شهرداریها و سایر نهادهای شهری مانند شورای اسلامی شهرها و حتی سازمانهای غیر دولتی (NGO) ممکن نخواهد بود.
کد خبر 648037منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر مدیریت شهری کلانشهر شهر سالم شهروند سالم شهر سالم توسعه شهری شهرنشینی افزایش جمعیت توسعه شهرنشینی شهر سازی برنامه ریزی شهری شهرهای ایران شهرداری افزایش شهرنشینی چالش هاي شهرنشيني افزایش جمعیت شهرها مشکلات شهري شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق توسعه فیزیکی برنامه ریزی زیست محیطی فیزیکی شهر شهر سالم زمین ها یک شهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۷۵۱۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«سمیع» تعیین تکلیف شود/ کمبود نیروی پلیس راهور و راننده اتوبوس مشکل مشترک کلانشهرها
رئیس کمیسیون حملونقل و ترافیک مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران گفت: بعضی درگاهها از جمله سامانه «سمیع» برای وصول مطالبات مدیریت شهری در اختیار پلیس راهور است تا در کنار تعویض پلاک قرار گیرد و مطالبات دولتی شهرداریها وصول شود، اما استفاده از این سامانه هنوز تعیین تکلیف نشده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، پوریا محمدیانیزدی امروز _چهارشنبه دوازدهم اردیبهشت_ در نشست معاونان حملونقل شهرداری و پلیس راهور کلانشهرها اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که همکاری شهرهای بالای یک میلیون نفر را در سال های اخیر بهبود بخشید، ماده ۱۰۸ برنامه ششم توسعه کشور بود که پیرو آن چارچوبی برای تعاملات شهرداری با پلیس راهور در نظر گرفته شد.
وی افزود: تجربه از دهه ۸۰ در شهرداری تهران اتفاق افتاده بود و سال ۹۶ با قانون برنامه ششم این تعامل به شهرهای بالای یک میلیون جمعیت تسری پیدا کرد، اما در این حوزه اولین سوال مطرح این است که با توجه به اتمام برنامه ششم و اینکه توسعه ماده ۱۰۸ در قانون برنامه هفتم وجود ندارد، آیا این تعامل ادامه خواهد داشت و استراتژی پلیس راهور فراجا به چه سمت و سویی میرود؟
رئیس کمیسیون حملونقل و ترافیک مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران با اشاره به اعمال قانون در حوزه طرحهای ترافیکی گفت: هر طرح ترافیکی که در مجموعه مدیریت شهری پیاده میشود، ضمانت اجرای آن در اختیار پلیس راهور است که با اعمال قانون انجام میشود.
محمدیانیزدی ادامه داد: بعضی درگاهها از جمله سامانه «سمیع» برای وصول مطالبات مدیریت شهری در اختیار پلیس راهور است تا در کنار تعویض پلاک قرار گیرد و مطالبات دولتی شهرداری ها وصول شود، اما استفاده از این سامانه همچنان در حال رایزنی است و تعیین تکلیف نشده است.
وی تاکید کرد: عوارض خودرو، پارک حاشیهای و عوارض طرح ترافیک روی پلاک خودروها منفی شده و با تعویض پلاک به نفر جدید منتقل میشود، در حالی که این عوارض میتواند در مراکز تعویض پلاک، ستاد ترخیص خوردوهای توقیفی و پلیس + ۱۰ دریافت و برای تقویت زیرساخت های ترافیکی هزینه شود.
رئیس کمیسیون حملونقل و ترافیک مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران با اشاره به کمبود نیروی پلیس راهور در کلانشهرها گفت: در تهران حداقل ۴ هزار نیروی پلیس راهور و فعالیت دارند، اما در سایر کلانشهرها تعداد این نیروها کم است؛ بهعنوان مثال در شهر مشهد با ۳.۵ میلیون نفر فقط ۲۰۰ عامل پلیس راهور وجود دارد، کمبود نیرو مشکلساز شده است و باید جبران شود.
محمدیانیزدی با بیان اینکه بانک اطلاعاتی تصادفات میتواند در رفع مشکلات حوزه تصادفات و نقاط حادثهخیز کمک کند، بنابراین آخرین وضعیت اطلاعات این بانک باید مشخص شود، ادامه داد: پلیس نامحسوس نیز از قدیم مطرح بوده است تا بتوانیم از قانون رسیدگی به تخلفات استفاده کنیم.
وی گفت: اطلاعاتی که پزشکی قانونی در تصادفات ارائه میدهد با تاخیر همراه است که انتظار میرود آمار میدانی و عملیاتی توسط پلیس راهور در حوزه شهری و برون شهری ارائه شودتا کنار داده پزشکی قانونی، دیتای عملیاتی داشته باشیم؛ این اقدام به رصد اتفاقات کمک میکند.
رئیس کمیسیون حملونقل و ترافیک مجمع شهرداران کلانشهرهای ایران با اشاره به مشکل کمبود راننده اتوبوسهای درون شهری شهرها اظهار کرد: با توجه به جذابیتی که حوزه بار برون شهری دارد، تعداد رانندگان پایه یک اتوبوسرانی کم شده است و تعداد زیادی از اتوبوسها به دلیل نبود راننده متوقف شده است که این مشکل باید در اسرع زمان با اصلاح آیین نامه رانندگی رفع شود.
کد خبر 749611